بامدادجنوب- فرشته قهرمانی:حادثه عاشورا گرچه در زمانی کوتاه اتفاق افتاد اما چنان وسعت و عمقی داشت که بیش از هزار و ۴۰۰ سال است که عالم را محو خود کرده، عشق حسین (ع) آنچنان در دل و جان‌‌های آحاد انسان‌ها شعله‌ور است که می‌تواند جهانی را دگرگون کند.
این حماسه خونین و این حادثه تلخ به فراخور هر برهه‌ای از زمان به‌ویژه در عرصه‌های سیاسی و فرهنگی مکتبی برای انسان‌هایی است که می‌خواهند زندگی عزتمندانه داشته باشند، چرا‌که امام حسین (ع) مرگ با عزت را برتر از زندگی همراه با ذلت دانستند.

با آمدن محرم تمام شهر سیاه‌پوش می‌شود و ذکر مصائب کربلا و فریاد «یا حسین یا حسین» عزادارانی که به استقبال از این ماه رفته‌اند نه فقط برای ایجاد شور و احساسات علیه ظلم و ظالم بلکه زمینه ساز ارتقای شعور آحاد جامعه به‌ویژه جوانان است، به‌طوری که در دیگر ماه‌های سال چنین فرصت تربیتی و فرهنگ‌سازی کمتر پیش می‌آید.

با آمدن محرم صدای فریاد و فغان عشاق حسین (ع) در غم شهادت مظلوم‌ترین شهید تاریخ به آسمان بلند می‌شود و گویای این است که راه امام حسین (ع) فقط راه دیروز انسان‌های آزاده نبوده بلکه این قیام به درازای تاریخ بشریت ماندگار خواهد بود.
مردم بوشهر نیز با برگزاری آیین‌های مختلف در گوشه و کنار شهرهای مختلف این استان، اردات خود را به سید و سالار شهیدان نشان می‌دهند.

آمادگی مردم برای محرم قبل از شروع آن
محمد مظفری، رئیس یکی از هیات‌های مذهبی بوشهر در خصوص آداب و رسوم مردم این استان به بامداد جنوب گفت: آیین‌های مردم بوشهر در ماه محرم از زیبایی خاصی برخوردار است؛ آیین‌هایی که در این مدت در بوشهر برگزار می‌شود، هم به لحاظ آیینی، نمایشی و موسیقیایی برجسته است و هم به لحاظ شکل و محتوا یکی از غنی‌ترین آیین‌های مذهبی در ایران و حتی جهان است.
وی به نقش فرم و محتوا در آیین‌های مذهبی بوشهر اشاره کرد و افزود: فرم و شکل مراسم برای مخاطب جاذبه ایجاد می‌کند و حزن و اندوه محتوا نیز پیام‌آور واقعه کربلا و پیام عاشورا به مردم است که همراه با نوعی بصیرت‌افزایی و روشن کردن اذهان عمومی است.
مظفری با بیان این‌که مردم بوشهر با انجام اعمال خاصی به استقبال ماه‌های محرم و صفر می‌روند، تصریح کرد: مردم استان یک هفته قبل از آغاز محرم، مساجد را برای حضور دسته‌های سینه‌زنی آماده می‌کنند، همچنین برخی از مردم و تکایا نیز قبل از محرم و حتی در طول آن با انجام مراسم «علم‌گردانی» در محله‌های مختلف به جمع‌آوری نذور مردمی می‌پردازند.

وی به آیین‌های قدیمی بوشهر در ایام محرم و قبل از آن پرداخت و گفت: در گذشته که امکانات مانند امروزی در دست نبود، مردم از هفته‌های قبل گندم‌های حلیم را می‌کوبیدند و یا قهوه‌ها را برای پذیرایی از عزاداران می‌ساییدند. حتی در برخی از مناطق که با کمبود آب مواجه بودند، به تهیه آب برای این ایام می‌پرداختند و جاهای مختلفی را برای تعبیه آب در نظر می‌گرفتند.
این رئیس هیات مذهبی با تاکید بر این‌که امروزه دیگر این مشکلات برای مردم وجود ندارد، گفت: امروزه نیز مردم با سیاه‌پوش کردن سطح شهر، شبستان‌های مساجد و حسینیه‌ها به استقبال ماه محرم می‌روند.

چاووشی‌خوانی
وی چاووشی‌خوانی را یکی از مهم‌ترین آیین‌های مذهبی این ایام در بوشهر عنوان کرد و افزود: این آیین آغازگر مراسم‌های مذهبی ماست که در مدح سید و سالار شهیدان و سوگ یارانش در طول این ماه خوانده می‌شود. چاووشی هم در آیین‌های زیارتی و هم در عزاداری های مذهبی به‌کار می‌رود که نوعی اطلاع‌رسانی به مردم محسوب می‌شود. پیش از این چاووش‌خوانی بر بام مساجد می‌رفتند و چاووشی می‌خواندند اما امروز به کمک سیستم‌های صوتی صداشان به عزاداران می‌رسد و مردم با شنیدن صدای آن متوجه آغاز مراسم اصلی می‌شوند.

سنج و دمام
مظفری آیین سنج و دمام را از دیگر مراسم ایام محرم در بوشهر برشمرد و گفت: در محلات مختلف مراسم‌ متفاوتی برگزار می‌شود و مردم با شنیدن صدای سنج و دمام متوجه شروع ساعت مراسم سینه‌زنی می‌شوند. سینه‌زنی سنتی در طول ماه‌های محرم و صفر برگزار می‌شود و پس از شب سیزدهم ماه محرم، جمعه هر هفته تا دهه آخر ماه صفر برپا می‌شوند.

تعزیه‌میدانی
وی «تعزیه‌میدانی» را از دیگر مراسم‌ مردم بوشهر در این ماه عنوان کرد و افزود: این مراسم در میدانگاه‌های مختلف بوشهر انجام می‌شود که به‌نوعی ویژگی خاص این مراسم در بوشهر محسوب می‌شود، چراکه اگر به سایر شهرهای کشور نگاهی بیندازیم، متوجه می‌شویم که سینه‌زنی اغلب در مساجد و تکایا برگزار می‌شود اما در بوشهر در فضاهای باز برگزار می‌شود. همچنین مجلس حضرت قاسم، سفره‌های مذهبی و مختک‌گردانی نیز از دیگر مراسم‌ این ایام در بوشهر است.